Chia xẻ kinh nghiệm tự trồng rau trong thùng tại nhà

Mình viết note này cho những ai trong danh sách bạn bè muốn tự trồng rau tại nhà bằng vài ghi chú cơ bản , bản thân mình & ông xã không có xuất thân từ nghề nông, không hề có kiến thức gì về cây trái, không làm trong nghề v.v...kinh nghiệm cũng không lâu , tự học từ bạn bè & Google là chính nhưng mình chỉ muốn chia xẻ bằng ngôn ngữ thông thường dễ hiểu hơn là từ vựng chuyên ngành giúp cô bác, anh chị em bạn bè gần xa cũng thích trồng cây như vợ chồng mình . Đa phần ai cũng tự nhận là không có tay trồng sau vài lần thất bại, hoặc cây không ra hoa hay ra trái, sâu bọ ăn v.v...nhưng thật ra do chúng ta nóng vội, không đủ kiên nhẫn & dành thời gian chăm sóc cần thiết . Làm vườn cũng như các sở thích khác mà mình muốn thông thạo , muốn thông thạo & kết quả thì lúc nào cũng cần có thời gian nghiên cứu,học hỏi, theo dõi & làm quen với từng loại giống cây.

 

1. Trồng bằng hạt giống: nếu có hạt giống thì khá dễ tuy nhiên luôn nhớ là Đấng Tạo Hóa tạo dựng muôn loài có ngày có giờ và thời điểm. Không phải thảy hạt xuống đất là sẽ nảy mầm, như mỉnh đã nói ở trên, bắt buộc chúng ta phải tìm nào mùa nào thì gieo cái gì theo hướng dẫn trên bao bì hoặc tài liệu trên mạng , google là có mọi thứ. Nếu ai thông thạo tiếng Anh nên đọc tài liệu tiếng Anh hoặc xem Youtube vì họ hướng dẫn rất chi tiết & có hình ảnh từng bước rất dễ hiểu hơn tài liệu tiếng Việt .

Có 1 số hạt giống yêu cầu ngâm nước trước vài tiếng hoặc qua đêm, có hạt được phép thảy trực tiếp xuống đất nên luôn đọc hướng dẫn là vậy để đạt tỉ lệ thành công cao.

 

2. Giăm cành (áp dụng các loại rau thơm & rau ăn như quế, húng cay, húng lủi, tía tô, diếp cá, mồng tơi, rau lang, cải ngọt, rau muống, rau răm, rau ôm, xà lách,): khi mua ở chợ về chọn loại cành cứng & già , lặt lá to để ăn, các lá be bé để lại trên cành, ngâm cành vào 1 ly/ lon nước (đổ nước ngập khoảng 3cm trong ly), rồi đem để nơi có ánh sáng tốt như cửa sổ chẳng hạn , trong vòng 1 tuần cành sẽ ra rễ, thấy nếu nước bị đục hay thân bị nhũn tức là thân chưa đủ già để ra rễ & sẽ không ra rễ, cũng phải canh nếu nước đục thì nên thay nước mới liền . Đợi cho rễ khá dài thì chôn xuống đất.

 

3. Chuẩn bị đất trồng: đất cần tơi , nên dùng cào đánh cho tơi hoặc dùng tay bóp vỡ đất để tạo không khí trong đất, nên xịt nước vừa ẩm trước khi gieo hạt hoặc cắm cây. Vì trồng trong thùng nên bắt buộc thùng phải có lỗ phía dưới để thoát nước . Đây là yếu tố quan trọng vì nước không thoát thì sẽ làm úng rễ hoặc bị sâu bệnh. Sau khi gieo hạt hay cắm cành xuống thì phải tưới nước thật nhiều đến khi nước chảy tràn trên và dưới thì ngưng. 

 

4. Ánh sáng: đây là yếu tố quan trọng nhất là sau khi gieo hạt, hạt cần nhiều ánh sáng & hơi ấm để nảy mầm. Nếu được nên gieo hạt trong từng ly nhựa nhỏ , ngoài ánh sáng mặt trời tự nhiên thì nên cần hỗ trợ của ánh sáng từ đèn trong nhà vào ban đêm, thường khi trong giai đoạn này, ông xã mình mở đèn 24 tiếng/ 1 ngày. Ai muốn tìm hiểu thêm yếu tố này (áp dụng cho các bang hay quốc gia có khí hậu lạnh) thì gửi message cho mình, mình sẽ gửi hình minh họa & chi tiết .

Có 1 số loại cây cần ánh sáng mặt trời trực tiếp thì cây mới lên tươi tốt & phát triển mạnh mẽ (cà tím, đậu đũa, đậu bắp, các loại rau thơm & rau cải, mướp, bầu..), có 1 số cây mọc tốt trong bóng râm, có 1 số phải trồng ở nơi ẩm ướt ...cho nên tùy loại mà chọn hướng để đặt cây , ánh sáng buổi sáng là thời gian cho cây hấp thụ tốt nhất mà không sợ giết cây .

 

5. Tưới nước : đây là 1 sai lầm mà nhiều người mắc phải mà mình từng bị đó là tưới quá nhiều nước, tưới lúc không cần thiết & không có thời gian nhất định. Tưới nước cũng như 1 mối quan hệ : không chăm sóc tốt hay đều đặn hoặc chăm sóc quá tay cũng làm chết cây hay mối quan hệ . Theo các tài liệu chung, mùa nóng thì 3 lần 1 tuần còn mùa mưa hay mát hơn thì chỉ cần 2 lần 1 tuần. Chúng ta có khuynh hướng thấy mặt đất khô thì chúng ta cho rằng nó cần nước nên tưới liền. Để tránh tình trạng này, ngoài việc lên lịch chọn ngày nhất định trong tuần để tưới thì chúng ta có thể kiểm tra bằng cách nhấc thùng lên xem nếu nhẹ tay thì chứng tỏ đất khô. Còn cách khác mình thường làm & chắc ăn nhất là lấy 1 que tre đâm sâu xuống thùng, rút lên nếu que khô thì biết là đến lúc phải tưới , còn nếu còn ẩm thì có thể đợi thêm ngày sau mà tưới.

 

Thời gian tưới nước :KHÔNG BAO GIỜ TƯỚI VÀO GIỜ TRƯA HAY LÚC NẰNG NÓNG, chúng ta nghĩ cây như người lúc nóng thì phải uống nước nhưng không phải vậy vì rễ cây hấp thụ nước khác người . Thời gian tưới tốt nhất là sáng sớm hoặc chiều tối khi đất đã nguội từ sức nóng mặt trời cả ngày . Nếu tưới lúc trưa thì nước lạnh đổ vào rễ đang nóng sau khi hấp thụ nhiều tiếng đồng hồ ánh nắng sẽ làm rễ bị sốc nhiệt độ quá nóng & quá lạnh, như vậy cây mau chết vì mình nghe nhiều người nói là có tưới nước đầy đủ mà cây vẫn chết hay héo là vì lý do này .

Lượng nước tưới: lúc nào cũng tưới thật nhiều nước khi thấy nước phía dưới chảy ra lênh láng thì ngưng lại . Nên đặt thùng ở nơi cao để khi nước chảy ra thì mình sẽ thấy lượng nước nhiều hay ít đồng thời nước không bị đọng, yếu tố thoát nước là vô cùng quan trọng vì nếu tù đọng thì rễ sẽ bị sâu bệnh bên trong mà chúng ta không biết hay thấy được.

 

6. Thùng/ chậu : lợi ích là kiểm soát được số lượng & không bị lây lan mất kiểm soát nhất là các loại rễ dây lan như rau má, rau diếp cá...có nơi nhiều người Việt ham trồng 2 loại này mà nó mọc mất kiểm soát, lúc nhiều quá mọc như cỏ dại thì đốt bỏ nhưng vài tháng sau thấy nó mọc chổ khác vì không thấy rễ nó đã mọc đến đâu để “diệt tận gốc” . Thùng cũng thích hợp cho nhà không có đất vườn như nhà mình.

 

Chọn thùng màu tối, nếu thùng trắng hay trong thì nên sơn đen. Lý do: nếu rễ bị phơi dưới ánh sáng thì cây sẽ chết , thứ 2 khi mặt trời chiếu vào phần rễ thì do yếu tố ẩm trong thùng sẽ tạo nấm & tảo xanh trong phần rễ thì cây cũng không phát triển và èo uột.

Nhớ đục lỗ phía dưới cho nước được chảy tốt như đã nói ở trên.

 

7. Sâu bệnh: khi quyết định trồng cây thì nên nhớ thời gian chăm sóc là bắt buộc. Nếu mỗi ngày chăm sóc cây thì sẽ phát hiện sâu rất nhanh & ngăn chặn kịp thời. Nếu thấy lá bị lỗ, đổi màu là biết đâu đó có 1 con sâu hay cả họ hàng đang cư ngụ . Điều cần làm liền không chậm trễ là phải “vạch lá tìm sâu”, nếu làm biếng thì qua đêm cả vườn cây sẽ bị ăn trụi lủi & dân số sâu lên gấp 3-5 lần. Đa phần sâu & bọ luôn trốn ở dưới mặt lá, vì nó ngời ngời nằm ở trên là các con khác thịt nó trước rồi nên cần kiên nhẫn lật từng lá , nếu sợ sâu thì chỉ cần mang găng tay mỏng rồi bắt nó ra, cũng giúp an toàn cho da tay nếu đụng phải sâu róm vì nó tấn công bằng lông rất độc gây ngứa khủng khiếp . Sâu to hơn thì nên cắt nguyên lá rồi muốn xử sao thì xử .

Hiện tại mình sử dụng 1 loại thuốc xịt mình pha tại nhà do người bạn bày cho mình dùng để xịt hầu hết các loại côn trùng thậm chí kiến trên cây & khá hiệu quả, an toàn cho cây & người, mình xài mấy năm nay thì thấy ổn: dùng bình xịt nước loại 1 lít (dùng loại xịt ủi đồ là tiện nhất), đổ nước gần đầy bình, cho 3 giọt nước rửa chén & vài giọt nước súc miệng listerine, lắc đều rồi cứ thế xịt thôi.

Mình có xem trên Internet họ chỉ các loại organic khác nữa có dùng dầu ăn, tỏi, ớt ...cho từng loại sâu bệnh khác nhau nhưng do công thức trên tương đối hiệu quả 90% cho hầu hết loại sâu trong vườn nhà mình nên mình chưa thử công thúc khác.

Dù trồng trong nhà hay ngoài trời thì lúc nào cũng có sâu bệnh , quan trọng là mình để dành thời gian chăm sóc mỗi ngày 1 tí thì khi có chuyện cũng không mất quá nhiều thời gian để phòng ngữa hay chữa trị .

 

7. Phân bón: mình sử dụng phân bò bên đây họ bán sẵn, dùng bón khi cây bắt đầu ra hoa hoặc sau khi thu hoạch lá ăn. Mình cũng sử dụng vỏ trứng gà thảy vào đất theo Internet. Ngoài ra 1 số chị em khác nói dùng nước vo gạo hay chôn xương cá, đầu cá ...mình không làm vì dễ có mùi hôi.

 

8. Kỹ thuật : Một số cây cho trái như cà chua, ớt chuông.. thì cần có kỹ thuật tỉa lá & cành , bấm ngọn, hỗ trợ thụ phấn cho hoa khi cây bắt đầu ra trái như vậy trái mới sai & kích cỡ tốt . 

 

Trồng cây chỉ là thú vui khi có kết quả , muốn kết quả thì phải đầu tư thời gian chăm sóc, học hỏi & không nản lòng thì mới thành công được, tất nhiên còn phải vào yếu tố thiên nhiên mưa thuận gió hòa nữa & sự chúc phước của Đấng Tạo Hóa trên đôi tay vợ chồng mình (Kinh Thánh có nói: người trồng kẻ tưới đều như nhau nhưng Chúa là Đấng làm cho lớn lên) . Nhiều người nhìn thấy những sản phẩm mình thu hoạch từ vườn của mình đều thích & cho rằng vợ chồng mình có tay trồng, thục tế là cả 2 đầu tư rất nhiều thời gian sau giờ làm việc, nghiên cứu, thảo luận & cùng học hỏi, Google , đọc Internet hoặc hỏi người quen bạn bè có kinh nghiệm đi trước chứ 2 vợ chồng mình không dám nhận là giỏi đâu , từ ban đầu trồng chơi để thử cho đến lúc trồng thật những loại cây mà cả đời khôngbao giờ nghĩ sẽ trồng được .

Mong là những thông tin tổng hợp đơn giản này giúp mọi người thêm 1 ít trong kiến thức & sẽ gặt hái nhiều loại rau hay cây trái mình yêu thích đồng thời giúp giải stress rất nhiều cũng như tận hưởng 1 cuộc sống đầy niềm vui & sức khỏe.

Mai& Rick